Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
Mosterd (Grieks σίναπι G4615), een plant.
Bij de determinatie van planten welke voorkomen in de Bijbel is het belangrijk om de tekst goed te lezen, in de betreffende passages in de evangeliën is sprake van zaaien "in de akker". Dat betekent dat het om een plant gaat die geschikt is voor de agrarische landbouw. In het Middellandse Zeegebied komen een tweetal soorten voor, nl. de witte of gele (Brassica alba) en de zwarte mosterd (Brassica nigra).
De witte mosterd groeide vroeger alleen in het wild. Het is dan ook onlogisch dat deze plant wordt bedoeld. Het zaad van zwarte mosterd daarentegen is zeer geliefd om de olie die het bevat en om die reden werd deze veel verbouwd. Ook is het zo dat deze plant zeer groot kan worden en geschikt zodat de vogels van de hemel komen nestelen in de takken. Dit in tegenstelling tot de witte mosterd, die slechts een hoogte van 1,5 tot maximaal 2 meter kan bereiken.
| Taxonomische indeling | |
|---|---|
|
|
Mosterdzaad is afkomstig van verschillende soorten mosterdplanten. De belangrijkste twee soorten leveren wat men noemt zwart zaad en wit zaad. De eenjarige plant kan 1,20 meter hoog worden en heeft lange behaarde bladeren en zwermtrossen met kleine gele bloemen. De bloemen ontwikkelen peulen, waarin de bolronde, harde zaadjes met een netvormig oppervlak liggen. De peulen worden geoogst net voordat ze openspringen, als ze geheel rijp zijn. Vervolgens worden ze gebundeld en gedorst. De zaden van de ene soort zijn helgeel en die van de andere donkerbruin. De lichte zaden zijn scherper, heter van smaak dan de donkerbruin gekleurde zaden.
De mosterdplant is afkomstig uit het Middellandse Zeegebied, maar groeit gemakkelijk in allerlei klimaten. Het wordt over de hele wereld gekweekt.
Zowel de oude Grieken als de Romeinen waren met mosterd vertrouwd. Zo schreef de Griekse wiskundige Pythagoras al over medicinale toepassingen van mosterdzaad. Ze kauwden mosterdzaad tegen kiespijn en gebruikten een mengsel van gemalen mosterdzaad en druivensap als smeersel tegen allerlei kwaaltjes en pijnen. Mosterd irriteert de huid en daardoor trekt bloed weg naar de opperhuid. Dat kan tot verlichting van infecties in dieper gelegen weefsels leiden. De naam mosterd komt van 'mustum', latijn voor druivensap, en is dus direct afgeleid van het gebruik als medicijn.
Sommigen denken dat de Bijbelse mosterd de zwarte mosterd, Brassica nigra wordt bedoeld.
Waar komt de uitdrukking weten waar Abraham den mosterd haalt vandaan, iedereen begrijpt dat het iets is uit de Bijbel, maar wat? Bijna allen, die getracht hebben een verklaring van deze uitdrukking te geven, beweren dat zij eigenlijk moest luiden: ‘weten waar Abraham den mutsaard haalt.’ Het zou dan gaan om een zinspeling op het offer van Abraham (Gen 22:1-14) Een mutsaard is dan een takkenbos. Er bestaat echter een groot bezwaar tegen deze verklaring, nl. dat er in dat verhaal niet naar een mutsaard gevraagd wordt. Izaäk zegt alleen: ‘Vader! ik zie het vuur en het hout, maar waar is het lam tot het brandoffer?’ Nu blijkt echter dat soortgelijke uitdrukkingen al in de 17de eeuw aanwezig zijn: "In het Mosterthuis, daar Bartelt gewoonlijk de mostert haalt" of "Weten waar Bert zijnen mostaard haalt". Ik denk dan ook dat de namen Bartelt en Bert langzaamaan is veranderd in Abraham en dat met mosterd gewoon mosterd wordt bedoeld.
     |
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!
